Kamputerm

Слоўнік беларускай кампутарнай тэрміналёґіі

Кароткая нататка пра фармат зыходніка слоўніка

Зыходнікам слоўніка ёсьць XML-файл. Далей коратка разгледзім ягоны фармат. Больш падрабязнае апісаньне чытайце тут. Кожны артыкул мае наступную структуру:

<article>
	<key>termin</key>
	<synonym>synonim</synonym>
	<definition type="h" kind="al"><![CDATA[
		пераклад]]>
	</definition>
</article>

Кожны артыкул канечне мусіць мець адзін ці болей тэґаў <key>. Кожны тэґ зьмяшчае адзін з варыянтаў напісаньня мэтавага тэрміна. Прыклады: disc i disk, @ і commercial at і т. д.

Кожны артыкул можа мець тэґ (ці тэґі) <sysnony>. У ім зьмяшчаецца іншы тэрмін, каторы мае падобнае блізкае значэньне.

Тэґ <definition> утрымлівае пераклад тэрміна. Ён заўсёды мусіць мець два атрыбуты: type і kind. Атрыбут type заўсёды мае значэньне "h". Гэта значыць, што зьвесткамі ўнутры тэґа ёсьць html-код. Атрыбут kind можа мець наступныя значэньні:

• be — пераклад у клясычным правапісе;
• by — пераклад у школьным правапісе;
• al — калі розныя правапісы аднолькавыя, каб не дубляваць;
• mt — пералік сустрэчаў на каторых абмяркоўваўся тэрмін;
• rm — розныя заўвагі.

Цяпер падрабязьней разгледзеім кожны тып тэґа <definition>.

Атрыбуты be, by і al

Калі пераклад — гэта адназначны поўны беларускі адпаведнік, то запісвайце ўласна яго без аніякага фарматаваньне. Калі гэта дзеяслоў, то канечне запісвайце формы незакончанага й закончанага трэваньня (менавіта ў такім парадку).

Калі тэрмін мае некалькі сэнсаў то розныя сэнсы запісвайце з дапамогах htlm-сьпісаў lo з рымскімі лічбамі. Для гэтага дадайце атрыбут type="I":

<lo type="I">
<li>першы пераклад</li>
<li>другі пераклад</li>
</lo>

Для тэрмінаў, каторыя могуць быць рознымі часьцінамі мовы, трэба таксама выкарыстоўваць сьпісы, але ўжо з арабскімі літарамі (гэта стандартна для тэґа lo). Перад перакладам трэба пазначыць што гэта за часьціна мовы: verb, noutn, adj., adv. і інш. Гэты пазнакі разам з усімі іншымі граматычнымі пазнакамі трэба замыкаць у тэґ <em>.

Рознага кшталту тлумачэньні варта запісаваць у тэґу <i>.

Атрыбут mt (meetting)

У вызначэньнях з атрыбутам mt ідзе пералік сустрэчаў праз коску на каторых абмяркоўваўся тэрмін.

Атрыбут rm (remark)

Гэта камэнтар у якім пазначаюцца розныя заўвагі, у тым ліку пазнака таго, што тэрмін яшчэ не канчаткова вызначаны.

Некалькі тыповых прыкладаў артыкулаў

<article>
	<key>localized</key>
	<definition type="h" kind="be">лякалізава́ны</definition>
	<definition type="h" kind="by">лакалізава́ны</definition>
	<definition type="h" kind="mt">18</definition>
</article>

<article>
	<key>log in</key>
	<synonym>log on</synonym>
	<synonym>sign in</synonym>
	<definition type="h" kind="be">уваходзіць, увайсьці́</definition>
	<definition type="h" kind="by">уваходзіць, увайсці́</definition>
	<definition type="h" kind="mt">22</definition>
</article>

<article>
	<key>close</key>
	<definition type="h" kind="al"><![CDATA[
		<ol type="I">
		<li>зачыня́ць, зачыні́ць <i>(файл, акно)</i></li>
		<li> <i>(зрабіць недаступным для іншых)</i>
			<ol>
		    <li><em>verb</em> закрыва́ць, закры́ць</li>
		    <li><em>adj.</em> закры́ты</li>
			</ol>
		</li>
		</ol>]]>
	</definition>
	<definition type="h" kind="mt">2, 3</definition>
	<definition type="h" kind="rm">на перагляд</definition>
</article>

Карыстаньне скрыптамі

У тэчцы bin/ знаходзяцца скрыпты для канвэртаваньня ў наступныя фарматы:

• html
• tab — выкарыстоўваецца ў OmegaT
• qph — qt phrase books. Выкарыстоўваецца ў Qt Linguist

Каб атрымаць больш дакладную даведку, выканайце скрыпт з арґумэнтам --help.

Прыклады выкарыстаньня скрыптоў:

~/Develop/Workspace/kamputerm$ cd bin/
~/Develop/Workspace/kamputerm/bin$ ls -l
tab2qph.py xml2html.py xml2tab.py
~/Develop/Workspace/kamputerm/bin$ ./xml2html.py ../src/kamputerm.xml -o kamputerm.html
~/Develop/Workspace/kamputerm/bin$ ls
kamputerm.html  tab2qph.py  xml2html.py  xml2tab.py
~/Develop/Workspace/kamputerm/bin$ ./xml2tab.py --orthography=classic -o kamputerm.txt ../src/kamputerm.xml 
~/Develop/Workspace/kamputerm/bin$ ls
kamputerm.html  kamputerm.txt  tab2qph.py  xml2html.py  xml2tab.py
~/Develop/Workspace/kamputerm/bin$ head kamputerm.txt 
@	сьліма́к
add-in	дада́так
add-on	дада́так
adjust	наста́віць, адрэґулява́ць
alarm	noun аля́рмverb алярмава́ць, залярмава́ць
alert	апаве́шчаньне, перасьцярога
align	раўнава́ць, зраўнава́ць
align left	раўнава́ць зьлева, зраўнава́ць зьлева
align right	раўнава́ць справа, зраўнава́ць справа
animate	анімава́ць, занімава́ць
~/Develop/Workspace/kamputerm/bin$ cat kamputerm.txt | ./tab2qph.py > kamputerm.qph
~/Develop/Workspace/kamputerm/bin$ ls
kamputerm.html  kamputerm.qph  kamputerm.txt  tab2qph.py  xml2html.py  xml2tab.py
~/Develop/Workspace/kamputerm/bin$