-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
yazilim-gundemi-2020-14.html
663 lines (621 loc) · 31.6 KB
/
yazilim-gundemi-2020-14.html
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
<?xml version="1.0" encoding="utf-8"?>
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN"
"http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-strict.dtd">
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" lang="tr" xml:lang="tr">
<head>
<!-- 2021-01-24 Sun 22:46 -->
<meta http-equiv="Content-Type" content="text/html;charset=utf-8" />
<meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1" />
<title>Yazılım Gündemi - 2020/14</title>
<meta name="generator" content="Org mode" />
<meta name="author" content="Eren Hatırnaz" />
<style type="text/css">
<!--/*--><![CDATA[/*><!--*/
.title { text-align: center;
margin-bottom: .2em; }
.subtitle { text-align: center;
font-size: medium;
font-weight: bold;
margin-top:0; }
.todo { font-family: monospace; color: red; }
.done { font-family: monospace; color: green; }
.priority { font-family: monospace; color: orange; }
.tag { background-color: #eee; font-family: monospace;
padding: 2px; font-size: 80%; font-weight: normal; }
.timestamp { color: #bebebe; }
.timestamp-kwd { color: #5f9ea0; }
.org-right { margin-left: auto; margin-right: 0px; text-align: right; }
.org-left { margin-left: 0px; margin-right: auto; text-align: left; }
.org-center { margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center; }
.underline { text-decoration: underline; }
#postamble p, #preamble p { font-size: 90%; margin: .2em; }
p.verse { margin-left: 3%; }
pre {
border: 1px solid #ccc;
box-shadow: 3px 3px 3px #eee;
padding: 8pt;
font-family: monospace;
overflow: auto;
margin: 1.2em;
}
pre.src {
position: relative;
overflow: visible;
padding-top: 1.2em;
}
pre.src:before {
display: none;
position: absolute;
background-color: white;
top: -10px;
right: 10px;
padding: 3px;
border: 1px solid black;
}
pre.src:hover:before { display: inline;}
/* Languages per Org manual */
pre.src-asymptote:before { content: 'Asymptote'; }
pre.src-awk:before { content: 'Awk'; }
pre.src-C:before { content: 'C'; }
/* pre.src-C++ doesn't work in CSS */
pre.src-clojure:before { content: 'Clojure'; }
pre.src-css:before { content: 'CSS'; }
pre.src-D:before { content: 'D'; }
pre.src-ditaa:before { content: 'ditaa'; }
pre.src-dot:before { content: 'Graphviz'; }
pre.src-calc:before { content: 'Emacs Calc'; }
pre.src-emacs-lisp:before { content: 'Emacs Lisp'; }
pre.src-fortran:before { content: 'Fortran'; }
pre.src-gnuplot:before { content: 'gnuplot'; }
pre.src-haskell:before { content: 'Haskell'; }
pre.src-hledger:before { content: 'hledger'; }
pre.src-java:before { content: 'Java'; }
pre.src-js:before { content: 'Javascript'; }
pre.src-latex:before { content: 'LaTeX'; }
pre.src-ledger:before { content: 'Ledger'; }
pre.src-lisp:before { content: 'Lisp'; }
pre.src-lilypond:before { content: 'Lilypond'; }
pre.src-lua:before { content: 'Lua'; }
pre.src-matlab:before { content: 'MATLAB'; }
pre.src-mscgen:before { content: 'Mscgen'; }
pre.src-ocaml:before { content: 'Objective Caml'; }
pre.src-octave:before { content: 'Octave'; }
pre.src-org:before { content: 'Org mode'; }
pre.src-oz:before { content: 'OZ'; }
pre.src-plantuml:before { content: 'Plantuml'; }
pre.src-processing:before { content: 'Processing.js'; }
pre.src-python:before { content: 'Python'; }
pre.src-R:before { content: 'R'; }
pre.src-ruby:before { content: 'Ruby'; }
pre.src-sass:before { content: 'Sass'; }
pre.src-scheme:before { content: 'Scheme'; }
pre.src-screen:before { content: 'Gnu Screen'; }
pre.src-sed:before { content: 'Sed'; }
pre.src-sh:before { content: 'shell'; }
pre.src-sql:before { content: 'SQL'; }
pre.src-sqlite:before { content: 'SQLite'; }
/* additional languages in org.el's org-babel-load-languages alist */
pre.src-forth:before { content: 'Forth'; }
pre.src-io:before { content: 'IO'; }
pre.src-J:before { content: 'J'; }
pre.src-makefile:before { content: 'Makefile'; }
pre.src-maxima:before { content: 'Maxima'; }
pre.src-perl:before { content: 'Perl'; }
pre.src-picolisp:before { content: 'Pico Lisp'; }
pre.src-scala:before { content: 'Scala'; }
pre.src-shell:before { content: 'Shell Script'; }
pre.src-ebnf2ps:before { content: 'ebfn2ps'; }
/* additional language identifiers per "defun org-babel-execute"
in ob-*.el */
pre.src-cpp:before { content: 'C++'; }
pre.src-abc:before { content: 'ABC'; }
pre.src-coq:before { content: 'Coq'; }
pre.src-groovy:before { content: 'Groovy'; }
/* additional language identifiers from org-babel-shell-names in
ob-shell.el: ob-shell is the only babel language using a lambda to put
the execution function name together. */
pre.src-bash:before { content: 'bash'; }
pre.src-csh:before { content: 'csh'; }
pre.src-ash:before { content: 'ash'; }
pre.src-dash:before { content: 'dash'; }
pre.src-ksh:before { content: 'ksh'; }
pre.src-mksh:before { content: 'mksh'; }
pre.src-posh:before { content: 'posh'; }
/* Additional Emacs modes also supported by the LaTeX listings package */
pre.src-ada:before { content: 'Ada'; }
pre.src-asm:before { content: 'Assembler'; }
pre.src-caml:before { content: 'Caml'; }
pre.src-delphi:before { content: 'Delphi'; }
pre.src-html:before { content: 'HTML'; }
pre.src-idl:before { content: 'IDL'; }
pre.src-mercury:before { content: 'Mercury'; }
pre.src-metapost:before { content: 'MetaPost'; }
pre.src-modula-2:before { content: 'Modula-2'; }
pre.src-pascal:before { content: 'Pascal'; }
pre.src-ps:before { content: 'PostScript'; }
pre.src-prolog:before { content: 'Prolog'; }
pre.src-simula:before { content: 'Simula'; }
pre.src-tcl:before { content: 'tcl'; }
pre.src-tex:before { content: 'TeX'; }
pre.src-plain-tex:before { content: 'Plain TeX'; }
pre.src-verilog:before { content: 'Verilog'; }
pre.src-vhdl:before { content: 'VHDL'; }
pre.src-xml:before { content: 'XML'; }
pre.src-nxml:before { content: 'XML'; }
/* add a generic configuration mode; LaTeX export needs an additional
(add-to-list 'org-latex-listings-langs '(conf " ")) in .emacs */
pre.src-conf:before { content: 'Configuration File'; }
table { border-collapse:collapse; }
caption.t-above { caption-side: top; }
caption.t-bottom { caption-side: bottom; }
td, th { vertical-align:top; }
th.org-right { text-align: center; }
th.org-left { text-align: center; }
th.org-center { text-align: center; }
td.org-right { text-align: right; }
td.org-left { text-align: left; }
td.org-center { text-align: center; }
dt { font-weight: bold; }
.footpara { display: inline; }
.footdef { margin-bottom: 1em; }
.figure { padding: 1em; }
.figure p { text-align: center; }
.equation-container {
display: table;
text-align: center;
width: 100%;
}
.equation {
vertical-align: middle;
}
.equation-label {
display: table-cell;
text-align: right;
vertical-align: middle;
}
.inlinetask {
padding: 10px;
border: 2px solid gray;
margin: 10px;
background: #ffffcc;
}
#org-div-home-and-up
{ text-align: right; font-size: 70%; white-space: nowrap; }
textarea { overflow-x: auto; }
.linenr { font-size: smaller }
.code-highlighted { background-color: #ffff00; }
.org-info-js_info-navigation { border-style: none; }
#org-info-js_console-label
{ font-size: 10px; font-weight: bold; white-space: nowrap; }
.org-info-js_search-highlight
{ background-color: #ffff00; color: #000000; font-weight: bold; }
.org-svg { width: 90%; }
/*]]>*/-->
</style>
<link rel="stylesheet" href="../../../css/org.css" type="text/css" />
<script type="text/javascript">
/*
@licstart The following is the entire license notice for the
JavaScript code in this tag.
Copyright (C) 2012-2020 Free Software Foundation, Inc.
The JavaScript code in this tag is free software: you can
redistribute it and/or modify it under the terms of the GNU
General Public License (GNU GPL) as published by the Free Software
Foundation, either version 3 of the License, or (at your option)
any later version. The code is distributed WITHOUT ANY WARRANTY;
without even the implied warranty of MERCHANTABILITY or FITNESS
FOR A PARTICULAR PURPOSE. See the GNU GPL for more details.
As additional permission under GNU GPL version 3 section 7, you
may distribute non-source (e.g., minimized or compacted) forms of
that code without the copy of the GNU GPL normally required by
section 4, provided you include this license notice and a URL
through which recipients can access the Corresponding Source.
@licend The above is the entire license notice
for the JavaScript code in this tag.
*/
<!--/*--><![CDATA[/*><!--*/
function CodeHighlightOn(elem, id)
{
var target = document.getElementById(id);
if(null != target) {
elem.cacheClassElem = elem.className;
elem.cacheClassTarget = target.className;
target.className = "code-highlighted";
elem.className = "code-highlighted";
}
}
function CodeHighlightOff(elem, id)
{
var target = document.getElementById(id);
if(elem.cacheClassElem)
elem.className = elem.cacheClassElem;
if(elem.cacheClassTarget)
target.className = elem.cacheClassTarget;
}
/*]]>*///-->
</script>
</head>
<body>
<div id="content">
<h1 class="title">Yazılım Gündemi - 2020/14
<br />
<span class="subtitle">6-12 Nisan 2020</span>
</h1>
<div id="table-of-contents">
<h2>İçindekiler</h2>
<div id="text-table-of-contents">
<ul>
<li><a href="#org789096f">1. Qt, 2020 yılı için bir yol haritası yayınladı fakat söylenmeyenler olabilir</a></li>
<li><a href="#orgec1c872">2. Firefox 75.0 ile gelen yeni özellikler</a>
<ul>
<li><a href="#orge825e3e">2.1. Tembel resim yükleme (lazy-loading)</a></li>
<li><a href="#orgf34a834">2.2. Konsolda çoklu-satır modu ve anında sonuç görme</a></li>
<li><a href="#org30137e9">2.3. CSS için <code>min()</code>, <code>max()</code>, <code>clamp()</code> fonksiyonları</a></li>
</ul>
</li>
<li><a href="#org4947590">3. IntelliJ IDEA 2020.1 sürümü yayınlandı</a>
<ul>
<li><a href="#org4715b2b">3.1. Light Edit Mode</a></li>
</ul>
</li>
<li><a href="#org3054f60">4. Google SRE yeni kitap tanıttı: "Building Secure and Reliable Systems"</a></li>
<li><a href="#orgcee3d64">5. Visual Studio Code Mart 2020 (1.44) sürümü yayınlandı</a></li>
<li><a href="#org785d2b1">6. Yaklaşan Etkinlik: "Açık Seminerler (Türkiye Açık Kaynak Topluluğu)"</a></li>
<li><a href="#org47a7e03">7. Diğer Haberler</a></li>
<li><a href="#orge0e0ce3">8. Lisans</a></li>
</ul>
</div>
</div>
<div class="figure">
<p><img src="gorseller/yazilim-gundemi-banner.png" alt="yazilim-gundemi-banner.png" />
</p>
</div>
<div class="org-center">
<p>
<a href="../13/yazilim-gundemi-2020-13.html">< Önceki Gündem</a> | <b>6-12 Nisan 2020</b> | <a href="../15/yazilim-gundemi-2020-15.html">Sonraki Gündem ></a>
</p>
<p>
<a href="https://teknoseyir.com/blog/yazilim-gundemi-2020-14">TeknoSeyir'de Oku</a>
</p>
</div>
<div id="outline-container-org789096f" class="outline-2">
<h2 id="org789096f"><span class="section-number-2">1</span> Qt, <a href="https://www.qt.io/blog/qt-roadmap-for-2020">2020 yılı için bir yol haritası</a> yayınladı fakat <a href="https://www.phoronix.com/scan.php?page=news_item&px=Qt-Might-Restrict-New-Releases">söylenmeyenler olabilir</a></h2>
<div class="outline-text-2" id="text-1">
<p>
C++ dünyasının popüler platformlar-arası (cross-platform) uygulama geliştirme
framework'lerinden biri olan Qt, bu hafta içerisinde 2020 yılı yol haritasını
yayınladı fakat KDE projesinin açık e-posta listesindeki bazı ifadeler 2020
yılı planının söylenmeyen bazı kısımlarını açığa çıkardı. Öncelikle Qt'nin
blog yazısı ile birlikte duyurduğu yol haritasına bakalım.
</p>
<ul class="org-ul">
<li>Qt Design Studio 1.5 sürümü Mayıs ayı içerisinde yayınlanacak.
<ul class="org-ul">
<li>Bu sürümde 2 boyutlu ve 3 boyutlu tasarımla ilgili iyileştirilmeler
yapılmış, bu konularda çalışmaya devam edeceklermiş.</li>
<li>Annotations desteği: Uygulamanın tasarımı ve geliştirilmesi devam ederken
sadece geliştiricilerin görebileceği notlar bırakabileceğiz. Bir nevi
tasarım ekranındaki yorum satırları diyebiliriz.</li>
<li>Adobe XD vb. diğer araçlar için destek çalışmaları devam ediyormuş.</li>
</ul></li>
<li>Qt Creator aracına C++20 desteği ekleniyor.
<ul class="org-ul">
<li>Python ve QML desteklerini iyileştirmek için çalışmalar devam ediyor.</li>
</ul></li>
<li>CMake 3.17 desteği gelecek.</li>
<li>Qt 5.15 ile birlikte yeni bir Qt for Microcontrollers sürümü de gelecek ve
tam QML desteği sağlayacak. Qt for MCUs için araçlar üzerinde çalışılıyor.
Qt Design Studio yazılımına MCU desteği gelecek.</li>
<li>Qt 1.15 sürümü Mayıs ayının sün günlerinde yayınlanacak. Ticari kullanım
lisansı olanlar için LTS (Long-term support/Uzun-dönemli destek) olacak
fakat açık kaynak kullanıcılar için normal bir sürüm olarak gelecek.
<ul class="org-ul">
<li>Qt Quick 3D desteğiyle gelecek.</li>
<li>Metal ve Vulkan gibi grafik API'lerini kullanabilmek için yeni Rendering
Hardware Interface gelecek.</li>
</ul></li>
<li>Qt'nin bir sonraki büyük sürümü Qt 6.0'ın bu yılın sonunda yayınlanması
planlanıyor.</li>
<li>Qt'nin araç setindeki yazılımlara Qt Marketplace entegrasyonu eklemek için
çalışmalar devam ediyor.</li>
</ul>
<p>
Diğer detayları okumak isterseniz Qt firmasının blog sitesideki <a href="https://www.qt.io/blog/qt-roadmap-for-2020">şu yazıya</a>
bakabilirsiniz. <a href="https://www.phoronix.com/scan.php?page=news_item&px=Qt-2020-Roadmap">Alternatif</a>
</p>
<p>
Şimdi gelelim asıl meseleye. Bu yılın ilk yazılım gündemi yazılarının birinde
(bkz: <a href="../05/yazilim-gundemi-2020-05.html">Yazılım Gündemi - 2020/05</a>), Qt'nin 2020 yılına değişikliklerle girdiğini
ve bunlar arasında da LTS sürümlerinin sadece ücretli lisans kullanıcılarına
sunulacağı vardı. Fakat Qt firmasının yukarıdaki yol haritasının yayınlandığı
gün, KDE projesinin e-posta listesinden tüm KDE topluluğuna "<i>Qt, Open Source
and corona</i>" başlıklı bir e-posta da gönderildi. E-posta'da Qt ve KDE
projeleri arasındaki bir takım tarihsel bilgilerden sonra geçtiğimiz hafta Qt
firmasının KDE takımlarıyla ile iletişime geçerek, "koronavirüs salgınının yol
açacağı ekonomik sorunlar yüzünden yeni yayınlanacak tüm Qt sürümlerinin 12 ay
süresince sadece ücretli lisans sahiplerine sunmayı" düşündüklerini iddia eden
ifadeler yer aldı. Bunun üzerine 9 Nisan tarihinde <a href="https://www.qt.io/blog/qt-and-open-source">bir yazı daha yayınlayarak</a>
ilgili bilgilerin, "Qt firmasının plan ve görüşlerini yansıtmadığını"
söylediler. Konu tabii ki <a href="https://www.reddit.com/r/cpp/comments/fxbo24/qt_open_source_and_corona/">Reddit</a> gibi platformlarda tartışmalara yol açtı.
</p>
<p>
C++ ve Qt ekosistemine uzak birisi olarak bu haberi doğru
yorumlayamayabilirim. O yüzden aramızdaki bu alanlarda çalışmış kişilerden
görüşlerini yorumlar bölümünde belirtmelerini rica ediyorum. Qt'nin gerçekten
böyle bir karar verip vermediği ilerleyen haftalarda ortaya çıkacak fakat
böyle bir kararın açık kaynak topluluklarına bölünmelere yol açacağı ortada.
Umarım Qt firması kararlarını tekrar gözden geçirir.
</p>
</div>
</div>
<div id="outline-container-orgec1c872" class="outline-2">
<h2 id="orgec1c872"><span class="section-number-2">2</span> Firefox 75.0 ile <a href="https://hacks.mozilla.org/2020/04/firefox-75-ambitions-for-april/">gelen yeni özellikler</a></h2>
<div class="outline-text-2" id="text-2">
<p>
Mozilla tarafından geliştirilen Firefox tarayıcısının 75.0 numaralı sürümü bu
hafta içerisinde yayınlandı. Peki bu yeni sürümle birlikte biz geliştiricileri
ilgilendiren neler var? Gelin birkaç tanesini birlikte inceleyelim.
</p>
</div>
<div id="outline-container-orge825e3e" class="outline-3">
<h3 id="orge825e3e"><span class="section-number-3">2.1</span> Tembel resim yükleme (lazy-loading)</h3>
<div class="outline-text-3" id="text-2-1">
<p>
Geçtiğimiz yazılım gündemi yazılarından birinde (bkz: <a href="../07/yazilim-gundemi-2020-07.html">Yazılım Gündemi -
2020/07</a>) bu özelliğin W3C tarafından onaylanmış bir internet standardı
olduğunu duyurmuştum. İşte o özellik bu hafta Firefox'a da geldi. O yazıyı
okumayanlar için kısaca özetlemek gerekirse: artık aşağıdaki gibi etiketlenmiş
bir görsel sayfa açıldığında hemen yüklenmeyecek, sadece ekranda görünür
olduğunda yüklenecek.
</p>
<div class="org-src-container">
<pre class="src src-html"><<span class="org-function-name">img</span> <span class="org-variable-name">src</span>=<span class="org-string">"teknoseyir.png"</span> <span class="org-variable-name">loading</span>=<span class="org-string">"lazy"</span> <span class="org-variable-name">alt</span>=<span class="org-string">"TeknoSeyir Logo"</span> />
</pre>
</div>
<p>
Bu sayede web sayfalarımız hem bize hem de kullanıcılara gereksiz trafik yükü
oluşturmayacak.
</p>
<p>
Bu özelliği destekleyen tarayıcılar ise şu şekilde:
</p>
<div class="figure">
<p><img src="gorseller/lazy-loading-uyumluluk.png" alt="lazy-loading-uyumluluk.png" />
</p>
<p><span class="figure-number">Şekil 2: </span>Kaynak: Mozilla Developer Network - <a href="https://developer.mozilla.org/en-US/docs/Web/HTML/Element/img#Browser_compatibility">https://developer.mozilla.org/en-US/docs/Web/HTML/Element/img#Browser_compatibility</a></p>
</div>
<p>
Lazy loading özelliği hakkında daha fazla bilgi almak için <a href="https://developer.mozilla.org/en-US/docs/Web/Performance/Lazy_loading">buraya</a>
tıklayabilirsiniz.
</p>
</div>
</div>
<div id="outline-container-orgf34a834" class="outline-3">
<h3 id="orgf34a834"><span class="section-number-3">2.2</span> Konsolda çoklu-satır modu ve anında sonuç görme</h3>
<div class="outline-text-3" id="text-2-2">
<p>
JavaScript ile web geliştirme yapanlarımızın adeta eli ayağı gibi olan
Developer Tools aracının Console kısmında artık çok-satırlı kod yazıp
çalıştırabileceğiz. Bu özelliği açmak için Console sekmesindeyken <b>CTRL+B</b>
tuşlarına basmanız yeterli.
</p>
<div class="figure">
<p><img src="gorseller/firefox75-console.png" alt="firefox75-console.png" />
</p>
</div>
<p>
Çoklu satır modu açıldığında kodlarınızı yazdığınız yerin yanına bir panel
daha açılacak. Bu panel kodlarınızı çalıştırdıktan sonra sonuçlarını
göreceğiniz ekran. Artık çoklu satır modunda olduğunuz için <b>ENTER</b> ile
kodlarınızı çalıştıramayacaksınız, bunun yerine <b>CTRL+ENTER</b> kullanmanız
gerekiyor. Ayrıca burada yazdığınız kodları bir dosyaya kaydetmek
istiyorsanız da <b>CTRL+S</b> tuş kombinasyonlarını kullanabilirsiniz. Çok-satır
modu hakkında daha fazla bilgi için <a href="https://developer.mozilla.org/en-US/docs/Tools/Web_Console/The_command_line_interpreter#Multi-line_mode">buraya</a> tıklayabilirsiniz.
</p>
<p>
Yukarıdaki ekran görüntüsünün en altında bir de <code>Array(8)</code> ile başlayan bir
satır görüyorsunuz. O ise bu sürümle birlikte gelen "<i>Instant Evaluation</i>"
özelliği. Biz kodumuzu yazdıkça orası anlık olarak güncelleniyor ve
yazdığımız kodun sonucunu bize ön-izleme olarak sunuyor. Gayet güzel ve
faydalı bir özellik.
</p>
</div>
</div>
<div id="outline-container-org30137e9" class="outline-3">
<h3 id="org30137e9"><span class="section-number-3">2.3</span> CSS için <code>min()</code>, <code>max()</code>, <code>clamp()</code> fonksiyonları</h3>
<div class="outline-text-3" id="text-2-3">
<p>
Bu fonksiyonlar ile artık css tarafında bazı hesaplamalar yapabileceğiz.
Şöyle ki:
</p>
<ul class="org-ul">
<li><a href="https://developer.mozilla.org/en-US/docs/Web/CSS/min">min()</a>: Bir ya da daha fazla değer alır ve bunlar içerisinden <b>en küçük</b>
olanı döndürür.</li>
<li><a href="https://developer.mozilla.org/en-US/docs/Web/CSS/max">max()</a>: Bir ya da daha fazla değer alır ve bunlar içerisinden <b>en büyük</b>
olanı döndürür.</li>
<li><p>
<a href="https://developer.mozilla.org/en-US/docs/Web/CSS/clamp">clamp()</a>: <code>minimum</code>, <code>tercih edilen</code> ve <code>maximum</code> olmak üzere üç değer
alır. Eğer hesaplanan değer minumum'dan küçükse <code>minimum</code>; maximum'dan
büyükse <code>maximum</code> değer geçerli olur. Eğer hesaplanan değer ikisinin
arasındaysa <code>tercih edilen</code> değer geçerli olur.
</p>
<p>
Tahmin edebileceğiniz gibi bu fonksiyonların hepsi responsive tasarım için
düşünülmüş ve eklenmiş özellikler. Böylece web sitelerimizin tasarımlarında
daha özel hesaplamalar yapabileceğiz. Fonksiyonlar hakkında detaylar ve
tarayıcı uyumluluğu listesi için her fonksiyonun kendi bağlantısına
tıklayabilirsiniz.
</p></li>
</ul>
<p>
Firefox'un bu sürümüyle birlikte gelen diğer özellikler için konu başlığına
eklediğim bağlantıya tıklayabilirsiniz.
</p>
</div>
</div>
</div>
<div id="outline-container-org4947590" class="outline-2">
<h2 id="org4947590"><span class="section-number-2">3</span> IntelliJ IDEA <a href="https://blog.jetbrains.com/idea/2020/04/intellij-idea-2020-1-released/">2020.1 sürümü yayınlandı</a></h2>
<div class="outline-text-2" id="text-3">
<p>
JetBrains tarafından geliştirilen ve topluluk için ücretsiz sürümü de bulunan,
Java için geliştirme ortamı (IDE) olan IntelliJ IDEA'nın 2020 yılındaki ilk
sürümü olan 2020.1, bu hafta içerisinde yayınlandı. Bu sürümle birlikte gelen
birkaç özellik şu şekilde:
</p>
<ul class="org-ul">
<li>Java 14 desteği,</li>
<li>Artık JDK'yı direkt IDE'nin içerisinden indirip kullanabileceksiniz,</li>
<li>LightEdit Modu (detaylar aşağıda),</li>
<li>Zen Modu: Distraction Free Mode (Sıfır dikkat dağınıklığı modu) ve tam
ekran modunu bir araya getiren, odaklı bir şekilde kod yazmayı vaad eden
bir mod.</li>
<li>Varsayılan yazı tipi <a href="http://jetbrains.com/lp/mono/">JetBrains Mono</a> olarak değiştirildi,</li>
</ul>
</div>
<div id="outline-container-org4715b2b" class="outline-3">
<h3 id="org4715b2b"><span class="section-number-3">3.1</span> <a href="https://blog.jetbrains.com/idea/2020/04/lightedit-mode/">Light Edit Mode</a></h3>
<div class="outline-text-3" id="text-3-1">
<div class="figure">
<p><img src="gorseller/intellij-idea-lightedit-terminal.png" alt="intellij-idea-lightedit-terminal.png" />
</p>
</div>
<p>
Yazılım Gündemi yazılarını düzenli olarak takip edenler böyle bir özelliğin
geleceğinden haberdardı :) (bkz: <a href="../04/yazilim-gundemi-2020-04.html">Yazılım Gündemi - 2020/04</a>) Haberdar olmayan
yeni takipçiler için açıklayalım: JetBrains'in IDE'lerini en az bir kez
kullanmışsanız biliyorsunuzdur ki, IDE'nin açılması ve projeyle ilgili
cache'leme işlemlerinin yapılması çok uzun sürüyordu. Artık terminal'den
sadece dosya ismiyle IntelliJ IDEA'yı çağırdığınızda IDE Light Edit modunda
açılıyor ve gelişmiş bir metin editörü gibi davranarak sadece o dosyayı
açıyor. Proje'nin geri alanını yüklemiyor.
</p>
<div class="figure">
<p><img src="gorseller/intellij-idea-lightedit-sag-tik.png" alt="intellij-idea-lightedit-sag-tik.png" />
</p>
<p><span class="figure-number">Şekil 5: </span>Light Edit modunu terminal ekranından açmak zorunda değilsiniz. Sağ tık menüsünden "Birlikte Aç" ile de açabilirsiniz.</p>
</div>
<p>
Yalnız bir istisna var: Eğer açmak istediğiniz dosyanın bağlı olduğu proje
zaten normal modda Intellij IDEA üzerinde açıkca, LightEdit modu açılmaz, var
olan proje penceresine yeni bir sekme olarak gelir.
</p>
<div class="figure">
<p><img src="gorseller/intellij-idea-light-editproject-mode.png" alt="intellij-idea-light-editproject-mode.png" />
</p>
<p><span class="figure-number">Şekil 6: </span>Tekrar normal proje moduna geçmek için File menüsü içerisinden ya da <b>ALT+ENTER</b> ile açılan menüden "Open File in Project" seçeneğini seçebilirsiniz.</p>
</div>
<p>
Intellij IDEA'nın bu sürümüyle birlikte gelen diğer özellikler için aşağıdaki
videoyu izleyebilir ya da konu başlığına eklediğim bağlantıya
tıklayabilirsiniz. Aynı şekilde Light Edit modunun detayları için de alt konu
başlığına tıklayabilirsiniz.
</p>
<ul class="org-ul">
<li><p>
<a href="https://www.youtube.com/watch?v=LtOH7snHBCA">Konuyla ilgili YouTube videosu</a>
</p></li>
</ul>
</div>
</div>
</div>
<div id="outline-container-org3054f60" class="outline-2">
<h2 id="org3054f60"><span class="section-number-2">4</span> Google SRE <a href="https://security.googleblog.com/2020/04/introducing-our-new-book-building.html?m=1">yeni kitap tanıttı</a>: "<a href="https://landing.google.com/sre/books/">Building Secure and Reliable Systems</a>"</h2>
<div class="outline-text-2" id="text-4">
<div class="figure">
<p><img src="gorseller/google-kitap.png" alt="google-kitap.png" height="450" />
</p>
</div>
<p>
Google'ın Site Reliability Engineering (SRE) projesi kapsamında çıkan 3.kitabı
raflarda ve <a href="https://www.google.com/books/edition/Building_Secure_and_Reliable_Systems/Kn7UxwEACAAJ">çevrim içi mağaza</a>larda yerini aldı. Google kitabı dijital kopyasını
çeşitli formatlarda kendi sitesi üzerinden de dağıtıyor.
</p>
<ul class="org-ul">
<li>PDF formatında indirmek için: <a href="https://landing.google.com/sre/static/pdf/SRS.pdf">https://landing.google.com/sre/static/pdf/SRS.pdf</a></li>
<li>EPUB formatında indirmek için: <a href="https://landing.google.com/sre/static/pdf/srs-epub.epub">https://landing.google.com/sre/static/pdf/srs-epub.epub</a></li>
<li>Mobi formatında indirmek için: <a href="https://landing.google.com/sre/static/pdf/srs-mobi.mobi">https://landing.google.com/sre/static/pdf/srs-mobi.mobi</a></li>
</ul>
</div>
</div>
<div id="outline-container-orgcee3d64" class="outline-2">
<h2 id="orgcee3d64"><span class="section-number-2">5</span> Visual Studio Code <a href="https://code.visualstudio.com/updates/v1_44">Mart 2020 (1.44) sürümü yayınlandı</a></h2>
<div class="outline-text-2" id="text-5">
<div class="figure">
<p><img src="gorseller/vscode-144.png" alt="vscode-144.png" />
</p>
</div>
</div>
</div>
<div id="outline-container-org785d2b1" class="outline-2">
<h2 id="org785d2b1"><span class="section-number-2">6</span> Yaklaşan Etkinlik: "<a href="http://www.acikseminer.com/">Açık Seminerler (Türkiye Açık Kaynak Topluluğu)</a>"</h2>
<div class="outline-text-2" id="text-6">
<div class="figure">
<p><img src="gorseller/acik-seminer.jpeg" alt="acik-seminer.jpeg" />
</p>
</div>
</div>
</div>
<div id="outline-container-org47a7e03" class="outline-2">
<h2 id="org47a7e03"><span class="section-number-2">7</span> Diğer Haberler</h2>
<div class="outline-text-2" id="text-7">
<ul class="org-ul">
<li>Google ve Apple, Covid-19 takibi için <a href="https://www.apple.com/newsroom/2020/04/apple-and-google-partner-on-covid-19-contact-tracing-technology/">işbirliği yapmaya karar verdi</a>.
<a href="https://www.bbc.com/news/technology-52246319">Alternatif</a></li>
<li>ABD'de Covid-19 yüzünden <a href="https://nymag.com/intelligencer/2020/04/what-is-cobol-what-does-it-have-to-do-with-the-coronavirus.html">COBOL programcıları göreve çağırıldı</a>.
<ul class="org-ul">
<li>IBM, <a href="https://www.inputmag.com/tech/ibm-will-offer-free-cobol-training-to-address-overloaded-unemployment-systems">ücretsiz COBOL eğitimi</a> vermeyi teklif ediyor.</li>
</ul></li>
<li>Git <a href="https://opensource.com/article/20/4/get-started-git">15 yaşında</a>! <a href="https://github.blog/2020-04-07-celebrating-15-years-of-git-an-interview-with-git-maintainer-junio-hamano/">Geliştirici takımından biriyle röportaj yazısı</a>.</li>
<li>Docker, Compose aracını geliştirmek için yeni bir <a href="https://www.docker.com/blog/announcing-the-compose-specification/">açık topluluk oluşturdu</a>:
<a href="https://compose-spec.io/">Compose Specification</a>. <a href="https://github.com/compose-spec">GitHub Organizasyon Sayfası</a></li>
<li>Linux Vakfı, güvenlik odaklı kernel olan <a href="https://sel4.systems/About/">SeL4</a>'e <a href="https://www.zdnet.com/article/linux-foundation-backs-security-oriented-sel4-microkernel-operating-system/">destek oluyor</a>.</li>
<li><a href="https://www.mapzen.com/">Mapzen</a> açık kaynaklı haritalama projesi artık Linux Vakfı altındaki <a href="https://uc.foundation/">Urban
Computing Foundation</a> projesi <a href="https://www.zdnet.com/article/mapzen-open-source-mapping-project-revived-under-the-urban-computing-foundation/">oldu</a>.</li>
<li>Amazon Elastic Container Service, artık Amazon EFS <a href="https://aws.amazon.com/tr/blogs/aws/amazon-ecs-supports-efs/">dosya sistemlerini
destekliyor</a>.</li>
<li><a href="https://www.sandboxie.com/">Sandboxie</a> yıllar sonra <a href="https://news.sophos.com/en-us/2020/04/09/sandboxie-is-now-an-open-source-tool/">açık kaynak oldu</a>.</li>
<li>WebStorm <a href="https://blog.jetbrains.com/webstorm/2020/04/webstorm-2020-1/">2020.1 sürümü yayınlandı</a>.</li>
<li>NodeJS iki dalda yeni sürüm yayınladı:
<ul class="org-ul">
<li><a href="https://nodejs.org/en/blog/release/v12.16.2/">Node v12.16.2 (LTS)</a></li>
<li><a href="https://nodejs.org/en/blog/release/v10.20.1/">Node v10.20.1 (LTS)</a></li>
</ul></li>
<li>Go programlama dilinin <a href="https://golang.org/doc/devel/release.html#go1.14.minor">1.41.2</a> ve <a href="https://golang.org/doc/devel/release.html#go1.13.minor">1.13.10</a> <a href="https://groups.google.com/forum/m/#!msg/golang-announce/9UJN3gwMzhY/HVdQFNOVBgAJ">sürümleri yayınlandı</a>.</li>
<li>Crystal programlama dilinin <a href="https://crystal-lang.org/2020/04/06/crystal-0.34.0-released.html">0.34.0 sürümü yayınlandı</a>.</li>
<li><a href="https://cuelang.org/">Cue</a> programlama dilinin <a href="https://github.com/cuelang/cue/releases/tag/v0.1.0">v0.1.0 sürümü yayınlandı</a>.</li>
<li>ASP.NET Core için <a href="https://ext.net/v7-0-preview-for-asp-net-core/">Ext.NET 7.0 Preview yayınlandı</a>.</li>
<li>Kubernetes IDE'si Lens, <a href="https://github.com/lensapp/lens/releases/tag/v3.2.0">v3.2.0 sürümünü yayınladı</a>.</li>
<li>Apache Flink, Stateful Functions <a href="https://flink.apache.org/news/2020/04/07/release-statefun-2.0.0.html">2.0 sürümünü yayınladı</a>.</li>
<li>CheerpJ <a href="https://medium.com/leaningtech/cheerpj-2-1-released-java-bytecode-to-webassembly-and-javascript-303fb8dd5d98">2.1 sürümü yayınlandı</a>.</li>
<li>Spring Graal Native <a href="https://spring.io/blog/2020/04/09/spring-graal-native-0-6-0-released">0.6.0 sürümü yayınlandı</a>.</li>
<li>Horray <a href="https://www.freerdp.com/2020/04/09/2_0_0-released">2.0.0 sürümü yayınlandı</a>.</li>
<li>PyOxidizer <a href="https://gregoryszorc.com/blog/2020/04/09/pyoxidizer-0.7/">0.7 sürümü yayınlandı</a>.</li>
</ul>
</div>
</div>
<div id="outline-container-orge0e0ce3" class="outline-2">
<h2 id="orge0e0ce3"><span class="section-number-2">8</span> Lisans</h2>
<div class="outline-text-2" id="text-8">
<div class="org-center">
<div class="figure">
<p><img src="../../../img/CC_BY-NC-SA_4.0.png" alt="CC_BY-NC-SA_4.0.png" height="75" />
</p>
</div>
<p>
<a href="yazilim-gundemi-2020-14.html">Yazılım Gündemi - 2020/14</a> yazısı <a href="https://erenhatirnaz.github.io">Eren Hatırnaz</a> tarafından <a href="http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Creative Commons
Atıf-GayriTicari-AynıLisanslaPaylaş 4.0 Uluslararası Lisansı</a> (CC BY-NC-SA 4.0)
ile lisanslanmıştır.
</p>
</div>
</div>
</div>
</div>
<div id="postamble" class="status">
<p class="date">Tarih: 13 Nisan 2020</p>
<p class="author">Yazar: Eren Hatırnaz</p>
<p class="date">Oluşturuldu: 2021-01-24 Sun 22:46</p>
<p class="validation"><a href="http://validator.w3.org/check?uri=referer">Validate</a></p>
</div>
</body>
</html>